Cao Thanh YGiãn tĩnh mạch thừng tinh là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây vô sinh ở nam giới. Theo các nghiên cứu y khoa, tình trạng này ảnh hưởng đến khoảng 15% nam giới trưởng thành và 40% những người gặp vấn đề về sinh sản. Nhưng tại sao tình trạng này lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản? Hãy cùng Queen tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp điều trị trong bài viết dưới đây.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng các tĩnh mạch nằm trong thừng tinh (hệ thống mạch máu kết nối đến tinh hoàn) bị giãn nở bất thường. Điều này dẫn đến sự ứ đọng máu, làm tăng nhiệt độ tại vùng tinh hoàn, gây cản trở cho chức năng sản xuất tinh trùng và hormone testosterone.
Tình trạng này thường xảy ra ở bên trái, do đặc điểm cấu trúc giải phẫu của cơ thể. Mặc dù không phải mọi trường hợp giãn tĩnh mạch thừng tinh đều dẫn đến vô sinh, nhưng đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu, đặc biệt khi nam giới không phát hiện và điều trị sớm.
Hiện nay, khoảng 15% nam giới trưởng thành mắc phải tình trạng này. Tuy nhiên, ở những người vô sinh nguyên phát (chưa từng có con), tỷ lệ này tăng lên đến 40%. Đáng chú ý hơn, con số này có thể lên tới 80% ở nam giới vô sinh thứ phát (đã từng có con nhưng không thể có thêm con). Điều này cho thấy mối liên quan mật thiết giữa giãn tĩnh mạch thừng tinh và sức khỏe sinh sản của nam giới.
Nguyên nhân dẫn đến giãn tĩnh mạch thừng tinh
Một số yếu tố có thể gây ra giãn tĩnh mạch thừng tinh, bao gồm:
- Suy van tĩnh mạch: Van trong tĩnh mạch thừng tinh bị suy yếu hoặc không hoạt động đúng cách, dẫn đến máu chảy ngược và gây giãn nở.
- Cấu trúc giải phẫu: Đặc điểm cấu tạo của hệ thống tĩnh mạch ở vùng bìu, đặc biệt là bên trái, dễ gây ra tình trạng này hơn.
- Áp lực ổ bụng: Hoạt động thể chất mạnh, táo bón kéo dài hoặc bệnh lý làm tăng áp lực ổ bụng có thể gây giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Ảnh hưởng của giãn tĩnh mạch thừng tinh đến khả năng sinh sản
Tình trạng giãn tĩnh mạch ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng sinh sản của nam giới thông qua các cơ chế sau:
- Giảm chất lượng tinh trùng: Tăng nhiệt độ ở tinh hoàn làm giảm khả năng sản xuất tinh trùng và ảnh hưởng đến hình thái, khả năng di động của chúng.
- Suy giảm testosterone: Tinh hoàn bị giãn tĩnh mạch không thể sản xuất đủ hormone testosterone, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh lý và khả năng sinh sản.
- Stress oxy hóa: Tích tụ máu trong tĩnh mạch gây ra stress oxy hóa, làm hư hại tế bào tinh trùng.
Dấu hiệu nhận biết giãn tĩnh mạch thừng tinh
Phần lớn nam giới mắc bệnh này không nhận thấy triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các dấu hiệu sau đây có thể xuất hiện:
- Cảm giác đau âm ỉ hoặc khó chịu ở khu vực sinh dục, đặc biệt sau khi đứng lâu hoặc tập luyện.
- Cảm giác nặng nề tại vùng dưới của cơ quan sinh sản.
- Các mạch máu nổi rõ hoặc xuất hiện khối mềm bất thường ở vùng tinh hoàn.
- Kích thước tinh hoàn giảm hoặc tinh hoàn trở nên mềm hơn so với bình thường.
Nếu bạn gặp phải một hoặc nhiều triệu chứng trên, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.
Phương pháp chẩn đoán và điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh
Chẩn đoán:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng thừng tinh và tinh hoàn khi bạn ở các tư thế khác nhau như đứng và nằm.
- Siêu âm Doppler: Đây là phương pháp hiện đại giúp xác định mức độ giãn tĩnh mạch một cách chính xác và nhanh chóng.
Điều trị:
- Theo dõi: Trong trường hợp giãn tĩnh mạch nhẹ và không gây triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ.
- Phẫu thuật: Nếu tình trạng giãn tĩnh mạch gây ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh sản hoặc gây đau đớn, phẫu thuật thắt tĩnh mạch thừng tinh là phương pháp tối ưu. Các kỹ thuật hiện đại như vi phẫu hoặc nội soi mang lại hiệu quả cao, đồng thời giảm nguy cơ tái phát.
Phòng ngừa và chăm sóc sau điều trị
Để giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe sinh sản, nam giới cần chú ý:
- Hạn chế các hoạt động gây áp lực lớn lên vùng bụng dưới.
- Duy trì lối sống lành mạnh, tập luyện vừa sức và tránh các thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu quá mức.
- Thường xuyên kiểm tra sức khỏe sinh sản định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
Sau phẫu thuật, việc tuân thủ hướng dẫn chăm sóc và tái khám định kỳ sẽ giúp ngăn ngừa tái phát và đảm bảo hồi phục hoàn toàn.
Kết luận
Giãn tĩnh mạch thừng tinh không chỉ là một tình trạng phổ biến mà còn là nguyên nhân chính dẫn đến vô sinh ở nam giới. Nhận thức đầy đủ về bệnh lý này là bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống. Nếu bạn nghi ngờ mình gặp phải tình trạng này, đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế. Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Queen chuyên nam khoa, hàng năm chúng tôi tiếp nhận hàng ngàn ca nam giới thăm khám giãn tĩnh mạch thừng tinh , do đó cần phải thăm khám và điều trị để mọi thứ không trở nên quá muộn!
